महाराष्ट्र सरकारने राज्यातील शेतकऱ्यांना शेतीत प्रोत्साहन देण्यासाठी आणि सौर उर्जेच्या माध्यमातून सिंचनाची सुविधा उपलब्ध करून देण्यासाठी महाराष्ट्र मुख्यमंत्री सौर कृषी पंप योजना सुरू केली आहे. या योजनेद्वारे राज्यातील शेतकऱ्यांना शेतीसाठी डिझेल आणि विजेवर चालणाऱ्या पंपांच्या ऐवजी सौर पंप उपलब्ध करून दिले जातील.
Table of Contents
सोलार शेती पंप योजना काय आहे
शेतकऱ्यांना डिझेल आणि विजेवर चालणाऱ्या पंपांच्या वापरावर होणाऱ्या खर्चातून दिलासा मिळेल. मुख्यमंत्री सौर कृषी पंप योजनेंतर्गत शेतकऱ्यांना सौर कृषी पंपाच्या खरेदीवर सरकारकडून 90% सबसिडी दिली जाईल. यामुळे शेतकरी कोणत्याही अडचणीशिवाय सोलर पंपाचा वापर करून आपल्या शेतांमध्ये सिंचन करू शकतील. मुख्यमंत्री सौर कृषी पंप योजनेचा लाभ मिळवण्यासाठी शेतकऱ्यांना ऑनलाइन अर्ज करावा लागेल.
जर तुम्हाला मुख्यमंत्री सौर कृषी पंप योजनेचा लाभ घ्यायचा असेल, तर हा लेख काळजीपूर्वक शेवटपर्यंत वाचा. कारण आज या लेखाच्या माध्यमातून आम्ही तुम्हाला महाराष्ट्र मुख्यमंत्री सौर कृषी पंप योजना 2024 संबंधित सर्व महत्त्वपूर्ण माहिती उपलब्ध करून देणार आहोत. तर चला, महाराष्ट्र मुख्यमंत्री सौर कृषी पंप योजना जाणून घेऊ या.
| योजनेचे नाव | महाराष्ट्र मुख्यमंत्री कुसुम सौर कृषी पंप योजना |
| कोणी सुरुवात केले? | महाराष्ट्र सरकार |
| लाभ | महाराष्ट्रातील शेतकरी |
| अर्ज प्रक्रिया | Online |
| मुख्य उद्देश्य | महाराष्ट्रातील शेतकऱ्यांना सिंचनासाठी सौरपंप उपलब्ध करून देणे |
| अधिकृत वेबसाइट | https://www.mahaurja.com/meda/ |
| Apply वेबसाइट | https://kusum.mahaurja.com/solar/beneficiary/register/Kusum-Yojana-Component-B |
राज्यातील शेतकऱ्यांना शेतीसाठी सोलर पंप उपलब्ध करून देण्यासाठी सुरू करण्यात आली आहे. मुख्यमंत्री सौर कृषी पंप योजनेला अटल सौर कृषी पंप योजना असेही म्हटले जाते. महाराष्ट्र सरकार मुख्यमंत्री सौर कृषी पंप योजनेद्वारे शेतकऱ्यांना सिंचनासाठी सोलर पंप खरेदीसाठी सबसिडीचा लाभ देईल. मुख्यमंत्री सौर कृषी पंप योजनेअंतर्गत सरकारने शेतकऱ्यांना 1 लाख सौर पंप वितरित करण्याचे लक्ष्य ठेवले आहे. 5 एकरपेक्षा कमी जमीन असलेल्या सर्व शेतकऱ्यांना मोठ्या शेतांसाठी 3 HP, 5 HP आणि 7.5 HP चे पंप दिले जातील. या योजनेच्या पहिल्या टप्प्यात सरकार 25,000 सौर पंप वितरित करेल. तर दुसऱ्या टप्प्यात 50,000 पंप वितरित केले जातील. तिसऱ्या टप्प्यात सरकारकडून शेतकऱ्यांना 25,000 सौर पंप वितरित केले जातील.
पंप योजनेचा लाभ घेण्यासाठी शेतकऱ्यांना मुख्यमंत्री सौर पंप योजनेच्या अधिकृत वेबसाइटवर ऑनलाइन अर्ज करावा लागेल. त्यानंतर लाभार्थ्यांची यादी जाहीर करून निवडलेल्या शेतकऱ्यांना या योजनेचा लाभ दिला जाईल.
Saur Krushi Pump योजनेचे मुख्य उद्दिष्ट
- सौर ऊर्जा वापरणे: शेतकऱ्यांना सौर ऊर्जेवर चालणारे पंप उपलब्ध करून देणे, ज्यामुळे विजेच्या कमी किंवा न मिळणाऱ्या समस्येपासून मुक्तता होईल आणि पर्यावरणास मदत होईल.
- वित्तीय बचत: डिझेल आणि विजेवर चालणाऱ्या पंपांच्या वापरामुळे होणाऱ्या खर्चात कमी करणे, ज्यामुळे शेतकऱ्यांना वित्तीय बचत मिळेल.
- सिंचन सुविधा सुधारणा: शेतकऱ्यांना नियमित आणि प्रभावी सिंचन सुविधा उपलब्ध करून देणे, ज्यामुळे शेती उत्पादनात वाढ होईल.
- कृषी उत्पादन वाढवणे: सौर पंपांच्या वापरामुळे शेतकऱ्यांना अधिक नियमित आणि प्रगत सिंचन सुविधा मिळेल, ज्यामुळे कृषी उत्पादनात सुधारणा होईल.
- पर्यावरणीय फायदे: सौर ऊर्जा वापरल्यामुळे पर्यावरणावर होणारे दबाव कमी करणे आणि शाश्वत ऊर्जा स्रोताचा वापर प्रोत्साहित करणे.
योजना अंतर्गत शेतकऱ्यांना सौर पंप खरेदीसाठी सब्सिडी दिली जाते, ज्यामुळे या उद्दिष्टांची पूर्तता केली जाते.
कुसुम सौर कृषी पंप योजना 2024 चे फायदे आणि वैशिष्ट्ये
- महाराष्ट्र मुख्यमंत्री सौर कृषी पंप योजना अंतर्गत राज्यातील शेतकऱ्यांना सिंचनासाठी सोलर पंप उपलब्ध करून दिले जातील. यामुळे शेतकऱ्यांना कृषी क्षेत्रात प्रोत्साहन मिळेल.
- या योजनेद्वारे शेतकऱ्यांना विजेवर आणि डिझेलवर चालणाऱ्या सिंचन पंपांच्या ऐवजी सोलर पंप वापरण्यास प्रोत्साहित केले जाईल. सरकार शेतकऱ्यांना रियायती दरावर सोलर पंप उपलब्ध करून देईल.
- महाराष्ट्र सरकारने या योजनेअंतर्गत 3 वर्षांत 1 लाख सोलर पंप लावण्याचा निर्णय घेतला आहे. या योजनेअंतर्गत सोलर पंप कृषि जल स्रोत जसे की नदी, तलाव, शेत, खोदलेला विहीर, नाला इत्यादी ठिकाणी बसवले जातील.
- मुख्यमंत्री सौर कृषी पंप योजनेंतर्गत सरकार लाभार्थ्यांना तीन टप्प्यात सोलर पंप प्रदान करेल. पहिल्या टप्प्यात 25,000, दुसऱ्या टप्प्यात 50,000 आणि तिसऱ्या टप्प्यात 25,000 पंप दिले जातील.
- या योजनेअंतर्गत 5 एकरपेक्षा कमी क्षेत्र असलेल्या शेतकऱ्यांना 3 HP सोलर पंप 90% सबसिडीवर दिले जातील. अर्जदार शेतकऱ्यांना फक्त 5% रक्कम स्वतः भरावी लागेल.
- 5 एकरपेक्षा अधिक क्षेत्र असलेल्या शेतकऱ्यांना 30,000 रुपयांत 5 HP सोलर पंप उपलब्ध करून दिले जातील. यासोबत दोन LED बल्ब, मोबाइल चार्जिंगसाठी USB पोर्ट आणि बॅटरी चार्जिंगसाठी सॉकेट देखील प्रदान केले जातील.
- या योजनेच्या माध्यमातून राज्यात सोलर पंपांचा वापर वाढवला जाईल, तसेच विजेची खप कमी होईल. यामुळे शेतकऱ्यांना सोलर पंपांच्या माध्यमातून सिंचन करून कृषीमध्ये लाभ मिळवता येईल, ज्यामुळे त्यांच्या जीवनमानात सुधारणा होईल.
मुख्यमंत्री कुसुम सौर कृषी पंप योजनेसाठी पात्रता
- कृषी जमीन: शेतकऱ्यांनी खालील निकष पूर्ण करणे आवश्यक आहे:
- 5 एकर किंवा त्यापेक्षा कमी क्षेत्र असलेल्या शेतकऱ्यांना 3 HP सोलर पंप प्रदान केले जातील.
- 5 एकरपेक्षा अधिक क्षेत्र असलेल्या शेतकऱ्यांना 5 HP/7.5 HP सोलर पंप उपलब्ध करून दिले जातील.
- कृषी पद्धती: शेतकऱ्यांना कृषी कार्यासाठी सौर पंपांचा उपयोग करत असावा लागतो. पंप कृषि जल स्रोत जसे की नदी, तलाव, विहीर इत्यादी ठिकाणी बसवले जातील.
- आर्थिक पात्रता: लाभार्थ्यांना सौर पंपावर सब्सिडी प्राप्त करण्यासाठी त्यांच्या आर्थिक स्थितीची तपासणी केली जाऊ शकते. सर्वसाधारणपणे, शेतकऱ्यांना सौर पंप खरेदीसाठी वित्तीय मदत दिली जाईल.
- कृषी विभागाचे प्रमाणपत्र: शेतकऱ्यांना योजना अंतर्गत लाभ मिळवण्यासाठी संबंधित कृषी विभागाचे प्रमाणपत्र मिळवणे आवश्यक असू शकते.
कुसुम सौर कृषी पंप योजनेसाठी आवश्यक कागदपत्रे
- आधार कार्ड
- शेतीची कागदपत्रे (7/12) किंवा नमुना 9 अ
- आधार लिंक बँक खाते पासबुक
- मोबाईल नंबर आधार लिंक
- जात प्रमाणपत्र
- पासपोर्ट आकाराचा फोटो
Saur Krushi Pump साठी ऑनलाइन अर्ज कसा करावा
- सर्वप्रथम तुम्हाला मुख्यमंत्री सौर कृषी पंप योजनेच्या अधिकृत वेबसाइटवर जावे लागेल.
- तिथे तुम्हाला विचारले जाईल तुमच्याकडे डिझेल पंप आहे कि नाही. असेल तर विचारलेली माहिती नोंदवा.
- या नंतर तुमची माहिती जसे कि नाव (आधार कार्ड प्रमाणे), गाव, मोबाईल क्र , शेती किती आहे, कोणत्या गट नंबर मध्ये आहे, तालुका, जिल्हा, इतर अशी संपूर्ण माहिती काळजीपूर्वक भरावी.
- संपूर्ण माहिती दिल्यावर सबमिट करावी.
योजनेसाठी संपर्क माहिती काय आहे?
योजनेसाठी अधिक माहिती आणि सहाय्य प्राप्त करण्यासाठी, शेतकऱ्यांनी महाराष्ट्र ऊर्जा विकास अभिकरण (MAHAURJA) किंवा महावितरण (MSEDCL) वेबसाइट्सवर संपर्क साधावा किंवा स्थानिक विभाग कार्यालयात जाऊन माहिती घेणे उचित आहे.
कृपया याची नोंद घ्यावी – अटल सौर कृषिपंप योजना-१ व २ आणि मुख्यमंत्री सौर कृषिपंप योजनेमध्ये लाभ घेतलेले शेतकरी महाकृषि ऊर्जा अभियन पीएम-कुसुम घटक-ब योजनेसाठी पात्र नाहीत. त्यामुळे त्यांनी महाकृषि ऊर्जा अभियन पीएम-कुसुम घटक-ब योजनेच्या पोर्टलवर ऑनलाईन अर्ज भरु नयेत. तरी सुद्धा अर्ज भरल्यास त्यांचा अर्ज रद्द करण्यात येईल. महाकृषि ऊर्जा अभियन पीएम-कुसुम घटक-ब योजनेअंतर्गत एका लाभार्थी शेतकऱ्याने एकाच सौर कृषिपंपाकरीता अर्ज सादर करावा. एकापेक्षा जास्त अर्ज सादर केल्यास इतर अर्ज रद्द करण्यात येईल.
तसेच असे निदर्शनास आले आहे की उपरोक्त योजनेअंतर्गत सौर कृषिपंपाचा लाभ घेतलेले शेतकरी सौर कृषिपंप काढून ठेवतात व लाभ घेतला नसल्याचे भासवून दुसरा सौर कृषिपंप महाकृषि ऊर्जा अभियन पीएम- कुसुम घटक-ब योजने अंतर्गत आस्थापित करुन घेतात. अशी बाब निदर्शनास आल्यास त्यांच्याकडील सौर कृषिपंप काढून घेण्यात येईल व त्यांनी भरलेली लाभार्थी हिस्सा रक्कम जप्त करण्यात येईल व अशा शेतकऱ्यांच्या विरुद्ध FIR करण्यात येईल याची कृपया नोंद घ्यावी.
योजनेविषयी विचारले जाणारे प्रश्न
महाराष्ट्र मुख्यमंत्री कुसुम सौर कृषी पंप योजना काय आहे?
महाराष्ट्र मुख्यमंत्री कुसुम सौर कृषी पंप योजना एक सरकारी योजना आहे जी शेतकऱ्यांना सौर ऊर्जा वापरून सिंचनासाठी सौर पंप उपलब्ध करून देते. याचा उद्देश शेतकऱ्यांना डीजेल व विजेच्या खर्चात बचत करणे आणि पर्यावरणपूरक पद्धतीने सिंचन करणे आहे.
योजनेचा लाभ कोण घेऊ शकतो?
योजनेचा लाभ महाराष्ट्रातील शेतकऱ्यांना मिळवता येईल, विशेषत: त्या शेतकऱ्यांना ज्यांचे क्षेत्र 5 एकर किंवा कमी आहे. मोठ्या क्षेत्र असलेल्या शेतकऱ्यांसाठी देखील योजना उपलब्ध आहे.
कुसुम योजना आणि मुख्यमंत्री सौर कृषी पंप योजना यामध्ये काय फरक आहे?
कुसुम योजना केंद्र सरकारची एक योजना आहे ज्याचे उद्दिष्ट सौर पंपांच्या वापरामुळे शेतकऱ्यांच्या ऊर्जा खर्चात कमी करणे आणि सौर ऊर्जा प्रणालींचे प्रसार वाढवणे आहे. मुख्यमंत्री सौर कृषी पंप योजना राज्यस्तरीय योजना आहे, जी विशेषतः राज्यातील शेतकऱ्यांसाठी आहे आणि कुसुम योजनेला अतिरिक्त प्रोत्साहन देते.
सौर पंपाच्या खरेदीवर किती सब्सिडी मिळेल?
5 एकरपेक्षा कमी क्षेत्र असलेल्या शेतकऱ्यांना सोलर पंपावर 90% सब्सिडी मिळेल. त्यांना फक्त 10% रक्कम स्वतः भरावी लागेल. 5 एकरपेक्षा अधिक क्षेत्र असलेल्या शेतकऱ्यांना योजनेच्या अटींनुसार सब्सिडी दिली जाईल. परंतु हि सबसिडी जात प्रमाणपत्र असेल तर बदलते.
अर्ज कसा करावा?
कुसुम सौर कृषी पंप योजनेचा लाभ घेण्यासाठी शेतकऱ्यांनी महाराष्ट्र सरकारच्या अधिकृत वेबसाइटवर किंवा संबंधित विभागाच्या कार्यालयात अर्ज करावा लागेल. अर्ज केल्यानंतर, लाभार्थ्यांची यादी जाहीर केली जाईल आणि निवडलेले शेतकरी सौर पंप प्राप्त करतील.
सौर पंप कोणत्या ठिकाणी बसवले जातील?
सौर पंप कृषि जल स्रोत जसे की नदी, तलाव, शेत, खोदलेली विहीर, नाला इत्यादी ठिकाणी बसवले जातील.
योजनेअंतर्गत किती पंप वितरित केले जातील?
योजनेअंतर्गत एकूण किती पंप वितरित केले जातील याची माहिती संबंधित विभागाच्या घोषणांमध्ये दिली जाते. योजनेच्या अंतर्गत एकूण पंपांची संख्या आणि वितरणाचे टप्पे वेळोवेळी जाहीर केले जातात.
सोलर पंपांमध्ये काय समाविष्ट आहे?
सोलर पंपांसोबत पंप युनिट, सौर पॅनेल, कंट्रोलर, बॅटरी, आणि आवश्यक कनेक्शन साधने प्रदान केली जातात.
योजनेसाठी पात्रता अटी काय आहेत?
शेतकऱ्यांना कुसुम सौर कृषी पंप योजनेचा लाभ घेण्यासाठी आवश्यक कागदपत्रे, योग्य अर्ज आणि योजना संबंधित अटी पूर्ण कराव्या लागतात. अर्ज आणि अटींबद्दल अधिक माहिती मिळवण्यासाठी शेतकऱ्यांनी संबंधित विभागाच्या वेबसाइटवर किंवा कार्यालयात तपासावे.
योजनेसाठी संपर्क माहिती काय आहे?
योजनेसाठी अधिक माहिती आणि सहाय्य प्राप्त करण्यासाठी, शेतकऱ्यांनी महाराष्ट्र ऊर्जा विकास अभिकरण (MAHAURJA) किंवा महावितरण (MSEDCL) वेबसाइट्सवर संपर्क साधावा किंवा स्थानिक विभाग कार्यालयात जाऊन माहिती घेणे उचित आहे.
